N.a.v. 11 november 2013

Geboren in Nieuwpoort,

op twee, driehonderd meter van de Ijzer,

met een grootvader die 'in den grooten oorlog' gevochten heeft,

maar er nooit iets over verteld heeft ...

opgegroeid met het standbeeld van 'Berten op z'n perd' 

(het Albert-momument aan het sluizencomplex),

nu zelfs wonend in de Karel Coggestraat,

zit Wereldoorlog I diep in mijn genen.

'Duizend soldaten' e.a. liederen van Willem Vermandere behoren tot mijn persoonlijke soundtrack. Ik heb als broekventje de verhalen gehoord van (groot-)vaders die 'gepakt woaren van de goaze', van vissersfamilies die aan het verlies van vader, broer of zoon een levenslange allergie aan Duitsers overhielden. (En aan de verbroedering van Stad Nieuwpoort met het Duitse Dudenhofen geen boodschap hadden.)

John Chesterman, die enkel huizen verder woonde, onderhield het Engels kerkhof in Sint Joris. De eerste schoolreisjes waren doordrongen van WO I, met veel aandacht voor de heldendaden van wie toen meegevochten heeft.

Als puber leerde ik het Duits kerkhof in Vladslo kennen, vooral dan de beelden van het treurend ouderpaar van Käte Kollwitz, nog later het grafisch werk van haar, diep doordrongen van verdriet bij het verlies van hun zoon Peter.

Ik heb de tocht van Arnoud Houben van Nieuwpoort naar het Turkse Gallipoli met een intense betrokkenheid gevolgd.

En ik wil wat graag de komende vier jaar met mijn eigen kleinkinderen langs de Ijzer lopen en het verhaal van mijn grootvader vertellen.

Kortom, al meer dan vijftig jaar, speelt die eerste wereldoorlog mee op de achtergrond van mijn leven.

Onlangs was ik nog eens op het Duits kerkhof in Vladslo. 

Om mij met een schok te realiseren 

dat hier misschien jongens liggen die mijn eigen grootvader heeft doodgeschoten.

Die vraag had ik mij nog nooit gesteld ...

Hier en daar stond op een van de duizenden stenen met namen van gesneuvelden, een vers boeketje.

Kinderen of nog waarschijnlijker kleinkinderen van die gesneuvelden gedenken hun familielid.

Die middag was ik de enige bezoeker.

Wat zou ik gezegd hebben wanneer ik daar een Duitse leeftijdgenoot ontmoet had?

Of hoe complex geschiedenis is.

Eenmaal terug in mijn auto, heb ik in tegenstelling tot mijn gewoonte,

meteen de autoradio uitgezet, hier paste alleen stilte bij.